نگاهی به شعارهای انقلاب اسلامی

قتلگه پهلوی، ژاله تهران شده
قتلگه پهلوی، تمام ایران شده
ارتش بگو جواب گل گلوله است؟

شعارهای انقلابی را می توان به سه گونه تقسیم کرد: شعارهای شفاهی، دیوار نوشته ها و نوشته های مکتوب ادبی. این شعارها غالباً از تکیه ها حسینیه ها و مساجد به مردم می رسید، شعارهایی همگون در همه استان ها، شهرستان ها، روستاها و بطور کلی، سراسر ایران بود.

روز شمار شعارهای انقلاب

حوادث به وجود آورنده انقلاب اسلامی ایران، در روزهای خاصی اتفاق افتاد که در فرهنگ تاریخی شیعه بسیار مهم است:

الف) 17شهریور1357؛جمعه سیاه(1)

مردم ایران چند روز قبل از واقعه17 شهریور، در لوله تفنگ سربازان نظام پادشاهی گل نشانده بردند و با این کار مهر ورفعت نهضت اسلامی را به لوله های سرد تفنگ ها تقدیم کرده بودند، اما در روز جمعه17 شهریور1357، مردم تهران که به تظاهرات چند میلیونی در روزهای پس از عید فطر دست زده بودند، امیدوار بودند که قوای نظامی قصد تهاجم به راهپیمایی آنها را ندارن، اما دولت شریف امامی به فرمان شاه، مردم را در میدان ژاله به خاک و خون کشید. این واقعه که در تضاد با آرمان های مردم بود، آن واقعه را تبدیل به شعار نمود:

قتلگه پهلوی، ژاله تهران شده

قتلگه پهلوی، تمام ایران شده

ارتش بگو جواب گل گلوله است؟

ب) 13آبان1357

در سالروز تبعید امام، مراسمی در دانشگاه تهران با حضور ده ها دانش آموز و دانشجو، زن و مرد وکودک برگزار شده بود که با دخالت ارنش شاهنشاهی، آن مردم مظلوم، به خاک و خون کشیده شدند و بلافاصله این رخداد تبدیل به شعار انقلاب شد:

دانشگاه، دانشگاه

مزدور به خون کشیده

دانشجو، دانشجو

در خون خود غلتیده

این است شعار ملت(امت)

دانشجو شهادتت مبارک

کشتار دانشجویان به دست شاه جلاد

خواسته آنان بود برچیدن استبداد

ج) 15آبان1357

در آبان1357، شاه طی پیامی از رادیو و تلویزیون، خطاب به مردم ایران گفت: من پیام انقلاب شما را شنیدم و سعی در جبران اشتباهات گذشته می کنم. این واقعه که در تضاد با آرمان های مردم بود، در تظاهرات روزهای بعد به شکل شعار درآمد:

مهدی بیا شاه مسلمان شده

آب وضوش خون جوانان شده

مهدی بیا شاه مسلمان شده

روز و شب مسلمین، شام غریبان شده 

بدین ترتیب، هر اقدام رژیم که در تضاد با آؤمان های مردم مسلمان ایران بود، تبدیل به شعار می شد تا موح عظیم انقلاب را به پیش ببرد.

د) 30آبان1357

شاه بدون توحه به احساسات مذهبی مردم، به حرم امام هشتم شیعیان حمله کرد. به همین مناسبت، در5آذر عزای عمومی اعلام شد و این واقعه به شعار کوبنده ای برضد نظام پادشاهی تبدیل شد:

یاحجة بن الحسن

دل ها پریشان شده

مهدی بیا شاه مسلمان شده

قبر امام هشتم گلوله باران شده

مشهد مقدس را، گنبد حضرت را

مسجد کرمان را، رکس آبادان را

ژاله تهران را، شاه به آتش کشید

به آتشش کی کشیم

هـ) 10آذر1357 فریاد الله اکبر بر فراز بام ها

جمعه، شب دهم آذر، اول محرم1399، در تهران و شهرستان ها تظاهراتی روی داد که در مبارزات سیاسی دنیا سابقه نداشت، به گونه ای که مأموران نظامی و نیز خود دولت را گیج کرد. تظاهرات شبانه که از پیش برنامه ریزی شده و تبلیغ گردیده بود، از ساعت21، در یک لحظه به وقوح پیوست و فریاد اعتراض مردم که در دو عبارت مقدس آسمانی: "الله اکبر" و "لا اله الا الله" خلاصه شده بود، کشور را تکان داد. تظاهرات در خیابان نبود تا با گلوله، صداها را خفه کنند. آن شب عده بسیاری از تظاهرکنندگان که در مسجدها بودند، به خیابان ها ریختند و با تیراندازی مأموران جان باختند و فریاد "الله اکبر" را به شکلی جدید رونق بخشیدند.

و)19و25 آذر، راهپیمایی تاسوعا و عاشورا

همیشه حکومت های ستمگر در این دو روز احساس خطر می کنند.

عاشورا، روز تعیین سرنوشت است.

تاسوعا قرار ما

عاشورا قیام ما

عاشورا، عاشورا

قیام ملی ما

عاشورای حسینی

پیروزی خمینی

ای وارثین راه حسینی

ای پیروان خمینی

با ملت همراه ما می گوییم

مرگ بر شاه، مرگ بر شاه

ز) 14در 1357

روز فرار دو تن از فرماندهان مغرور رژیم شاه که از مردم شکست خوردند: ژنرال ازهدی، رئیس دولت نظامی شاه و ژنرال اویسی، فرمانده نظامی تهران و به دنبال آن فرار شاه و امکان پذیر نبودن نگهداری سلطنت به وسیله نظامیان است. در همین زمان، شاه، شاپور بختیار را به توهم اینکه یکی از رهبران جبهه ملی است و می تواند مردم را فریب دهد و آتش انقلاب را خاموش کند، به نخست وزیری انتخاب کرد، ولی بختیار به اندازه کافی نقاط ضعف داشت:

کابینه بختیار، یک حیله جدید است

برنامه خمینی، برچیدن یزید است

بختیار، بختیار ز خوبیت دم نزن

می شناسد تورا، ز کودک و مرد و زن

نه مرغ طوفانی، نه موج دریایی

تو گرگ خون خواری، تو نوکر شاهی

با جابه جایی مهره ها، هیچ سستی و خللی در عزم راسخ ملت ایجاد نشد. مردم می خواستند برای همیشه رژیم فاسد پادشاهی را به زباله دانی تاریخ بفرستد.

مردم با تمام قدرت می گفتند:

کابینه بختیار نابود باید گردد جمهوری اسلامی ایجاد باید گردد

نه شاه می خوایم نه بختیار رهبر می خوایم با اختیار مرگ بر شاه و بختیار

ح) 26 دی 1357(شاه رفت)

خروج شاه در 26 دی 1357، واقعه مهمی بود که تظاهرات سراسری مردم کشور را با شادی همراه ساخت. طی 37 سال سلطنت، شاه صدها بار از کشور خارج شد و در همه موارد، بازگشت وی مسلم بود، ولی این بار، وضع به گونه دیگری بود و شاه، تحت فشار ملت قرار گرفت،به گونه ای که فریاد مرگ بر شاه، همه جا شنیده می شد و کشتار هم فایده ای نداشت. برخی از شعارهایی که این روزها سر داده شد عبارت بود از:

کودک دبستان باشدش بر زبان مرگ بر شاه(3) مرگ بر شاه

خون هر یک شهید، می دهد این نوید مرگ بر شاه(3) مرگ بر شاه

کشور ما کشور اسلامیه نهضت ما نهضت قرآنیه یکدل و یک صدا می دهیم این ندا مرگ بر شاه(3) مرگ بر شاه رهبر ما خمینی بت شکن داده ندا به مردم این وطن این رژیم پلید است بدتر از یزید است مرگ بر شاه(3) مرگ بر شاه

طنزهای انقلاب هم فصل حالبی از ادبیات این دوران است:

شاه فراری شده سوار گاری شده شاه فراری می شود حکومت اسلامی می شود

نه شاه می خوایم نه شاپور لعنت به هردوتاشون(مزدور) 

پفک نمکی شوره نخست وزیر کوره 

ای شاه دم بریده زمان قدرت مردم رسیده

توپ، تانک، فشفشه این شاه باید کشته شه

حرف حق گفتنیه این پهلوی رفتنیه چاره دگر نداره

شعارهایی مانند"نهضت ما حسینی است رهبر ما خمینی است"، "حزب فقط حزب الله رهبر فقط روح الله"، "تاخون در رگ ماست خمینی رهبر ماست "، گواهی پذیرش همگانی رهبری امام خمینی(ره) بر انقلاب اسلامی است.

ط) بهمن1357، پیروزی انقلاب اسلامی، انقراض رژیم سلطنت 2500ساله

شاه با ناامیدی تمام از کشور رفته است. ارتش استحکام سابق را ندارد. بختیار با حمایت آمریکا نخست وزیر است، ولی در میان توده مردم جایی ندارد. ضربات کوبنده و سهمناک انقلاب او را به تلاطم انداخته است. قدرت اصلی در اهتیار امام خمینی تبعیدی است که در پاریس است و عزم بازگشت به میهن دارد... پرسنل هواپیمایی تصمیم می گیرند هواپیمایی را اختصاصاً برای بازگزداندن امام به پاریس بفرستند ولی ولی دولت مانع می شود. مردم خشمگین در مقابل دانشگاه و خیابان های منتهی به فرودگاه، اجتماعات بزرگی تشکیل می دهند با شعارهای کوبنده، دولت بختیار را مخاطب قرار می دهند:

وای به حالت بختیار اگه امام فردا نیاد مسلسل ها بیرون میاد

تحصن علما، روحانیون مبارز، مدرسین حوزه ها در دانشگاه تهران و تظاهرات عظیم مردم و نیز دیگر شرایط فراهم شده، سرانجام دوات بختیار را مجبور ساخت که به بستن فرودگاه ها پایان دهد و به اجبار قدمی عقب رود. 

ظ) 22بهمن 1357، پرشکوه ترن استقبال تاریخ

برای اکثریت مردم، آمدن امام ، پیروزی بزرگی بود؛ چرا که برای استقلال، آزادی و حکومت اسلامی(جمهوری اسلامی) حضور امام لازم بود...بر خلاف کارشکنی های بسیار دولت بختیار، امام خمینی(ره) در پرشکوه ترین استقبال مردم به ایران بازگشت و مردم با سردادن شعارهای محبت آمیز، ورود رهبر انقلابشان را گرامی داشتند.
ما جز خمینی، رهبر نداریم فرمانروایی، دیگر نداریم

از همت او سرافرازیم منتخب او را ما قبول داریم

بند اسارت را خمینی پاره کرد جان ها فدایش درد ما را چاره کرد